تاریخچه
رنگ کردن مو از گذشتههای دور متداول بوده است. یونانیان باستان از صابونهای زبر و بیرنگکننده و حنا برای تغییر رنگ موهای خود استفاده میکردند. چنین اقدامی در میان آنان نشانة شجاعت و شهامت تلقی میشد. رومیان رنگهای تیره را بیشتر میپسندیدند. آنها رنگ تیره را با جوشاندن پوست گردو و ترهفرنگی به دست میآوردند.
امروزه بیش از ۷۵ درصد خانمها وشمار زیادی از آقایون موهای خود را رنگ می کنند.آیا دوست دارید با فرایند رنگ کردن مو وهمچنین بی رنگ کردن (دکلره) بیشتر آشنا شوید؟
اولین رنگ موشیمیایی بی خطر در سال ۱۹۰۹ توسط شیمیدانی فرانسوی بنام یوگن شالر با استفاده ازپارا فنیلن دی آمین ساخته شد. این فرایند نتیجه زنجیره ای از واکنشهای شیمیایی بین مولکولهای موورنگدانه هادر حضور پر اکسید وآمونیاک می باشد.
در دنیای مدرن نیز بازار رنگمو همچنان داغ است. بر اساس آمار، ۷۵ درصد از زنان امریکایی از رنگمو استفاده میکنند. در سال ۱۹۵۰، تنها ۷ درصد از زنان این کشور موهای خود را رنگ میکردند که آن هم برای پوشاندن موهای سفید بود. در چند دهة پیش، عامة مردم از رنگمو استفاده نمیکردند و زنانِ با موهای رنگشده اسباب تمسخر سایرین بودند. این روزها مردان هم به تبعیت از زنان برای پوشاندن موهای سفید خود از رنگمو استفاده میکنند. آمارهای به دست آمده در کشور امریکا در سال ۲۰۰۲ میلادی حاکی از صرف هزینهای بالغ بر ۱۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار برای رنگمو است و شمار مصرفکنندگان رنگمو در ۵ سال اخیر ۵۰ درصد افزایش یافته است. اما انتخاب نوع رنگمو و فن استفاده از آن به موضوعی گیجکننده بدل شده است.
مو چیست؟
این فرایند نتیجه زنجیره ای از واکنشهای شیمیایی بین مولکولهای موورنگدانه هادر حضور پر اکسید وآمونیاک می باشد.
قسمت عمده مو از کراتین تشکیل شده است کراتین پروتئینی است که در پوست وناخن ها نیز یافت می شود.دو پرو تئین دیگر نیز در مو وجود داردبه نامهای eumelanin و phaeomelanin که نسبت کمی آنها در مو ی هر فرد رنگ طبیعی موهای او را تعیین می کند.یو ملانین باعث ایجاد رنگهایی بادرجه مشکی تا قهوه ای می شود در حالیکه فائو ملانین مسئول ایجا د رنگهایی در محدوده طلائی تا قرمز می باشد. حال اگر هیچ کدام از این دونوع ملا نین حضور نداشته باشند موها به رنگ سفید-خاکستری در می آید.
ساختمان طبیعی مو
هر تار مو از دو بخش غلاف و ریشه تشکیل شده است. غلاف همانطور که از نامش پیدا است، دور تا دور پوست و ریشه را که (در زیر سطح پوست قرار دارد) میپوشاند. رشد مو از قسمت ریشه صورت میگیرد (نه از نوک مو)! و سایر بخشهای مو مرده هستند. رنگی که موها دارند، بهدلیل وجود رنگدانههایی در آنها است. این رنگدانهها از ۲ نوع که یک نوع آن شامل رنگدانههای قهوهای تا سیاه و نوع دیگر در برگیرنده رنگهای طلائی، زرد، حنائی و قرمز است. نبود رنگدانه هم باعث سفیدی موها میشود. قبل از اینکه به سراغ رنگ موها برویم، این را هم بدانید که موهای نرم نسبت به موهای ضخیم و زبر زودتر صدمه میبینند ولی در عوض، جذب مواد شیمیائی در موهای نرم سریعتر است. موهای زبر به علت اینکه لایههای کوتیکول بیشتری دارند، معمولاً در برابر رنگ موها و دکلره کنندهها بیشتر مقاومت میکند.
موی پستانداران از دو بخش غلاف و ریشه تشکیل شده است. غلاف به شکل یک برجستگی بر روی پوست و ریشه در زیر سطح پوست قرار دارد. رشد مو از قسمت ریشه انجام میشود. سایر بخشهای مو مرده هستند. موی سر بهطور طبیعی، در هر ماه حدود یک سانتیمتر رشد میکند. مدت قرار داشتن هر مو بر روی سر ۳ تا ۵ سال است و هر انسان ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار عدد مو بر روی سر خود دارد. مو دارای دو نوع رنگدانه (ملانین) است که یک نوع آن شامل رنگهای قهوهای تا سیاه و نوع دیگر دربرگیرندة رنگهای طلایی، زرد، حنایی و قرمز است. نبود رنگدانه باعث سفیدی موها میشود. پیش از قرار گرفتن رنگهای مصنوعی در غلاف مو، کوتیکول یا لایة بیرونی آن باید باز شود.
عناصر تشکیلدهندة رنگ مو
تا پیش از سال ۱۹۰۰ میلادی، رنگمو از رنگهای طبیعی استخراج میشد. در سال ۱۹۰۹ اسکولر، شیمیدان فرانسوی، نخستین رنگموی مصنوعی را ساخت. به دنبال این نوآوری، اولین شرکت تولیدکنندة رنگمو در فرانسه تأسیس شد. یک سال بعد، نام شرکت مذکور به «اورئال» تغییر یافت که امروزه هم بسیار شهرت دارد. محصولات این شرکت به سراسر جهان ارسال شد و موفقیتی بزرگ به دست آورد.
دو مادة شیمیایی پایه در تمام فرایندهای رنگ کردن مو شرکت دارند: مادة اول «پیروکسید هیدروژن» یا «اکسیدان» نام دارد. این ماده موجب حالت گرفتن مو و تثبیت رنگ آن میشود. استفاده از اکسیدان به مقدار زیاد، سولفور مو را خارج میکند. از دست رفتن سولفور مو نیز باعث زبری و نازکی تارهای مو میشود. در اکثر رنگموها، میزان اکسیدان ۳۰ درصد یا کمتر است. مادة دیگر تشکیلدهندة رنگمو آمونیاک نام دارد. این مادة قلیایی، در نتیجة ترکیب شدن اکسیدان با رنگ اولیة مو، به صورت کاتالیزور عمل و رنگ موها را روشن میکند. همچنین آمونیاک موجب جدا شدن کوتیکول و نفوذ رنگ به درون پوستة مو میشود.
رنگهای طبیعی
انسانها از هزاران سال پیش موهای خود را با استفاده از رنگهای طبیعی ومعدنی رنگ می کردندبعضی از مواد طبیعی شامل رنگدانه هستند(مانند حنا ویا پوست گردو)و بعضی دیگر نیز شامل سفید کننده های طبیعی می باشندکه باعث ایجاد واکنشهایی می شوند که رنگ مو را تغییر می دهدمثلا شرابی می کند.رنگهای طبیعی معمولا محور مو را با رنگ می پوشانند.بعضی از این رنگها پس از چند بار شستشوی مو از بین می روند ولی لزوما بی خطرتر از رنگهای شیمیایی نیستند.البته به طور قاطع نمی توان رنگهای طبیعی رو به رنگهای شیمیایی تر جیح داد به ویژه که عده ای ممکنه نسبت به اونها آلرژی داشته باشند.
انواع رنگ مو
قبل از اینکه تصمیم قطعی به رنگ کردن موهای خود بگیرید، لازم است ابتدا انواع رنگ مو را بشناسید. رنگ موی موقت به رنگ موئی گفته میشود که فقط به اندازه یک بار شامپوزدن دوام دارد این نوع رنگ فقط بر روی ساقه مو قرار میگیرد. رنگ موهای نیمه موقت، یا نیمه ثابت به اندازه ۴-۶ بار شامپو زدن دوام دارند و برای پوشاندن موهای سفید بهتر است از این نوع رنگموها استفاده شود که حاوی مواد اکسیدان ضعیف هستند اما اغلب آمونیاک ندارند. این نوع رنگ ۲ تا ۶ هفته بر روی مو باقی میماند و بهعنوان تقویت کننده رنگ طبیعی مو نیز از آنها استفاده میشود. اما رنگ موهای ثابت تغییرات کلی و اساسی بر مو میگذارند و نیاز به اکسیدان و آمونیاک دارند.
امروزه برای موهای مختلف انواع متنوعی رنگمو تولید شده است و شما میتوانید با کمی دقت رنگموی مناسب موهای خود را بیابید. نکتة مهم آن است که رنگموهای شیمیایی، در صورت ناآگاهی شما از نوع رنگ، میتوانند مضر باشند. چگونگی واکنش پیروکسید هیدروژن و آمونیاک با موهای سر مستقیماً به نوع محصول انتخابشده بستگی دارد.
رنگ موهای پایدار
در فرایند رنگ کردن مو کوتیکول(پوسته خارجی مو) باز و شکافته می شود تارنگ مو در داخل محور مو قرار گیرد. پس از باز شدن کوتیکول رنگ با پروتئین های کورتکس واکنش داده.تا رنگ طبیعی مو را از بین ببرد بیشتر رنگ مو ها در دو مرحله عمل می کنند (این دو مرحله همزمان اتفاق می افتند)نخست رنگ اولیه مو را از بین برده وسپس رنگ جدید را جایگزین می کنند. در واقع شبیه همون دکلره کردن با این تقاوت که پس از بی رنگ کردن رنگ جدید با پروتئینهای درون مو واکنش داده وجایگزین می شود. آمونیاک ماده قلیایی است که نقش آن باز کردن کوتیکول مو می باشد. برای اینکه رنگ داخل کورتکس نفوذ کرده وجایگزین شود در واقع این ماده در کنار پر اکسید ورنگ مو مانند یک کاتالیز ور عمل می کند. پر اکسید نیز به عنوان یک عامل اکسید کننده عمل می کند که رنگ قبلی را از بین می برد. هنگام شکستن پیوندهای شیمیایی موتوسط پر اکسید مقداری گوگرد آزاد می شود که باعث ایجاد بوی خاصی می شود که این بو مشخصه ی موهای رنگ شده است. پس از اینکه ملانین بی رنگ شد یک رنگ دائمی با کورتکس مو واکنش می دهد.
انواع گوناگونی از الکلها وحالت دهنده ها نیز در تولید رنگ مو استفاده می شود. حالت دهنده ها کوتیکول مو راپس از رنگ کردن می بندند تا رنگ جدید پایداری بیشتری پیدا کند.
در ادامه به معرفی چند نوع رنگمو میپردازیم:
رنگموی نیمه دائمی:
این نوع رنگ، بدون ایجاد تغییر در حالت طبیعی مو، رنگ را به لایة بیرونی آن اضافه میکند. رنگمو مولکولهای زبری دارد. این مولکولهای کوچک پس از چندبار شستوشو از غلاف مو خارج میشوند. این نوع رنگمو به مدت ۶ تا ۱۲ مرتبه شستوشو با شامپو دوام دارد و ۵۰ درصد از موهای سفید را پوشش میدهد. همچنین، تقویتکنندة رنگ طبیعی مو نیز هست. رنگموهای نیمه دائمی، موهای شما را روشن یا بیرنگ نمیکنند. زیرا عاری از ترکیبات آمونیاک و پیروکسید هیدروژن هستند.
رنگموی موقت:
اثر این نوع رنگ به مدت ۱۴ تا ۲۸ بار شستوشو با شامپو در مو باقی میماند. مولکولهای این نوع رنگ غلاف دور مو را میپوشانند و به درون پوستة آن نفوذ میکنند. سپس در محلی که مولکولهای رنگدانة طبیعی قرار دارند ساکن میشوند. آمونیاک رنگموی موقت به اندازهای است که رنگدانة طبیعی را روشن یا بیرنگ نمیکند. بهعلاوه، مقدار پیروکسید هیدروژن آن هم اندک است. با این وجود، موهای سفید را پوشش میدهد.
رنگموی دائمی:
این نوع رنگمو برای ایجاد تغییرات کلی در شکل ظاهری است. موهای سیاه را بور میکند و بالعکس. در رنگ دائمی، از آمونیاک و نیز پیروکسید هیدروژن برای رنگ کردن مو استفاده میشود. مولکولهای رنگ وارد پوستة مو میشوند و با شستوشو از بین نمیروند. این محصول بر رنگدانههای مو اثر میگذارد و آنها را روشنتر میکند. به همین علت است که یک رنگمو روی موهای افراد مختلف به رنگهای متفاوت درمیآید.
در حدود ۴ تا ۶ هفته زمان لازم است تا رنگ از ریشة مو خارج و رنگ طبیعی مو بر روی پوست سر ظاهر شود.
انتخاب رنگموی مناسب
با وجودیکه هر چند وقت یکبار خبرهایی در مورد عوارض استفاده مداوم از رنگ مو و حتی سرطانزا بودن آنها بخش میشود (البته این مورد دوم بیشتر در مورد رنگموهای قدیمی صدق میکند)، با این حال، نمیتوان خانمها را از استفاده از رنگ مو باز داشت. بنابراین وقتی خطرات احتمالی را به جان میخرید)!( سعی کنید دست کم بهطور اصولی و درست از رنگ مو استفاده کنید. قدم اول، انتخاب رنگ مو به مرغوبیت رنگ، سلیقه و خواسته شما و مدت زمانی که میخواهید آن رنگ روی مویتان باقی بماند بستگی دارد. اغلب خانمها از رنگهای تیره شروع میکنند و هر بار رنگ را یک درجه روشنتر از قبل انتخاب میکنند.در مورد پوستهای روشن، هایلایت آبی قرمز و برای پوستهای صورتی و سرخ، رنگ کرم گلی، زیتونی تیره و قهوهای تیره با سایه آبنوسی جلوه خاصی ایجاد خواهد کرد. بهترین رنگها برای کسانی که پوست گندمگون و برنزه دارند، رنگهای شیری، گلبهی، مسی، کرم نخودی، قهوهایـ زرد سوخته، فندوقی، عسلی، سبز کاهوئی و زرد است. برای چشمهای آبی روشن، آبی خاکستری و آبیتیره، سبز تیره، قهوهای و مشکی، بهترین رنگ مو ارغوانی با هایلایت شرابی، پلاتینی، خاکستری، قهوهای، قهوهای تیره، مشکی و شیری است. برای چشمهای کهربائی هم رنگ موهای طلائی با هایلایت قرمز، قهوهای طلائی، قهوهای عسلی، فندوقی، مسی و قهوهای سوخته مناسبت است.
توجه داشته باشید که وقتی رنگ موهای خود را روشن میکنید، هاله گرمی از رنگهای زرد و قرمز دور شما دیده میشود.
یافتن رنگموی مناسب ساده نیست. انتخاب رنگ دلخواه از روی کاتالوگ رنگ فروشگاه و خریداری آن اقدامی نادرست است. رنگمو را با توجه به رنگ طبیعی مو، رنگ چشم و پوست خود انتخاب کنید. رنگی که میبینید حاصل بازتاب نور از روی رنگدانههای رنگشده است. بنابراین، یک رنگ یکسان روی موهای مختلف نمودهای متفاوتی دارد. رنگ موی طبیعی و مصنوعی در زیر نور فلورسنت یا نور طبیعی آفتاب متفاوت به نظر میرسند. سطح رنگها را از درجة ۱ تا ۱۰ تقسیمبندی کردهاند. رنگ درجة ده مو را روشن و درجة یک آن را تیره میکند. رنگ موی سیاه، نور کمی را منعکس میکند و این درست برخلاف عملکرد رنگ موی بور است. وقتی که رنگ موهای خود را روشن میکنید، هالة گرمی از رنگهای زرد و قرمز دور شما دیده میشود. به یاد داشته باشید که ترکیب رنگهای زرد و قرمز، رنگ نارنجی را تولید خواهد کرد، نه رنگ دلخواه شما را. بهترین رنگها برای کسانی که پوست گندمگون و برنزه دارند رنگهای شیری، گلبهی، مسی، کرم نخودی، قهوهای، زرد سوخته، قهوهای مایل به قرمز، قهوهای مایل به طلایی، و رنگهای آبی، سبزآبی، فندقی، عسلی، سبز کاهویی و زرد است. برای چشمهای کهربایی یا به رنگ قهوه، رنگموهای طلایی با هایلایت قرمز، قهوهای طلایی، قهوهای عسلی، فندقی، مسی و قهوهای سوخته مناسب است. در مورد پوستهای روشن، هایلایت آبیقرمز و برای پوستهای صورتی و سرخ، رنگ کرم گلی، زیتونی تیره و قهوهای تیره با سایة آبنوسی جلوة خاصی ایجاد خواهد کرد. برای چشمهای آبی روشن، آبی خاکستری، آبی تیره، سبز تیره، قهوهای و مشکی، بهترین رنگمو ارغوانی با هایلایت شرابی، پلاتینی، خاکستری، قهوهای، قهوهای تیره، مشکی و شیری است.
انتخاب رنگ مو به مرغوبیت رنگ، سلیقه و خواستة شما و مدت زمانی که میخواهید آن رنگ روی موهایتان باقی بماند بستگی دارد.
اغلب زنان از رنگهای تیره شروع میکنند و هر بار، رنگ یک درجه روشنتر از قبل را برمیگزینند. اگر رنگموی انتخابی موهای سفید شما را پوشش نمیدهد، از رنگ مرغوبتر و یک درجه بالاتر از رنگ موی اصلی خود استفاده کنید.
برخی از موهای سفید به ویژه موهای ریز و کلفت و خاکستری رنگی که در اطراف شقیقهها میرویند، در برابر رنگ مو مقاوم هستند و یا در مقایسه با سایر موهای سفید، به سرعت رنگ خود را از دست میدهند. اگر موهای شما خیلی زبر و مقاوم در برابر رنگ است شاید لازم باشد که قبل از رنگ کردن آنها را نرم کنید چون با نرم کردن، لایههای کوتیکول رنگ را بهتر جذب میکنند. در موهایی که ۸۰ تا ۱۰۰ درصد سفید شدهاند، ابتدا اکسیدان با Vol20 یا ۳۰ را مستقیماً روی موی سفید بگذرانید و پس از ۵-۷ دقیقه بشوئید. بهتر است از جائی که سفیدترین موها را دارد شروع کنید و پس از شستن، با حوله خوب خشک کنید. سپس از رنگی که یک درجه تیرهتر از رنگ مورد نظرتان است، استفاده کنید. چون به خاطر نبودن رنگدانه در تار مو، رنگی که میگذارید روشنتر به نظر میرسد. برای بالا رفتن قدرت جذب موی سفید توصیه میشود که مدت زمان گذاشتن رنگ را به حدود ۴۵ دقیقه برسانید.
یادتان باشد این موها در مقایسه با سایر موهای سفید به سرعت رنگ خود را از دست میدهند.
برای رنگ شدن این گروه از موها به توصیههای زیر توجه کنید:
۱٫ در زمان رنگ کردن، ابتدا رنگ را روی موهای سفید این ناحیه بگذارید تا زمان طولانیتری برای جذب رنگ داشته باشند.
۲٫ موهای سفید باید تا ۴۵ دقیقه آغشته به رنگ باقی بمانند.
۳٫ درجة رنگموی انتخابی خود را بالا ببرید.
اگر موهای سفید شما با انجام دادن اقدامات فوق و استفاده از رنگموهای نیمه دائمی و موقتی رنگ نشد، از رنگهای دائمی استفاده کنید. موهای سفید هر فرد، با انتخاب رنگموی مناسب، رنگ طبیعی خود را باز خواهد یافت. اما تحقیقات علمی برای یافتن محصولات قویتر و اختصاصیتر همچنان ادامه دارد.
نگهداری از موهای تازه رنگشده:
استفاده از رنگ مو باعث خشکی و شکنندگی و ریزش موی سر خانمها میشود. از آنجاییکه وضعیت طبیعی مو با استفاده از رنگ مو دچار تغییر میشود و مثلاً از میزان رطوبت مو کاسته میشود، راه حل مناسب استفاده از اسیدهای چرب طبیعی است. یکی از بهترین و غنیترین گیاهان دارای اسید چرب که میتواند رطوبت کافی را به موهای خشک باز گرداند، زعفران است. چند قطره روغن زعفران را در کف دست بریزید و به آرامی روی موهای خشک بمالید. مطمئن باشید که مقدار چربی که در موهای شما نفوذ میکند بسیار ناچیز خواهد بود ولی تداوم این کار باعث بازگشت رطوبت از دست رفته به موهای شما خواهد شد.
بهتر است از شامپوهای مخصوص موهای رنگ شده برای شستوشو استفاده کنید و پیش از ورود به استخر موهای رنگ شده خود را با آب بدون کلر بشوئید. موها را در زمان خیسبودن شانه نزنید و و از شانه دندانه درشت استفاده کنید. تا جائی که میشود از خشک کردن موها با سشوار خودداری کنید.
۱٫ از شامپوهای مخصوص موهای رنگشده برای شستوشو استفاده کنید.
۲٫ برای دوام رنگمو و جلوگیری از بیرنگ شدن آن در برابر آفتاب، از کلاه، روسری و شال استفاده کنید و موها را بپوشانید.
۳٫ پیش از ورود به استخر، موهای رنگشده را با آب بدون کلر شستوشو دهید.
۴٫ از تقویتکنندههای مو استفاده کنید.
۵٫ موها را در زمان خیس بودن شانه نزنید و از شانة دندانه درشت استفاده کنید.
۶٫ از خشک کردن موها با حوله یا سشوار خودداری کنید.
آیا رنگ کردن مو احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد؟
محققان شواهد تازه ای دایر بر ارتباط میان استفاده از رنگ مو با ابتلا به سرطان یافته اند.
یک مطالعه اروپایی با حضور تقریبا ۵۰۰۰ داوطلب زن نشان داده است کسانی که به طور مرتب موهایشان را رنگ می کنند بیش از سایرین با خطر ابتلا به سرطان لیمفوما روبرو هستند.
با این حال کارشناسان تاکید کردند که برخی عوامل سرطان زا از دهه ۱۹۷۰ به این سو از رنگ ها حذف شده است.
با این حال آنها گفتند افرادی که پیش از آن دوران مرتبا در معرض رنگ مو قرار داشتند، از جمله آرایشگران، باید نسبت به خطرات آن آگاه باشند و بدن خود را برای اطمینان از نداشتن توده های نامتعارف چک کنند.
سرطان های لیمفوما در سیستم لنفاوی روی می دهد. سیستم لنفاوی شبکه ای از رگ هاست که بخشی از سیستم دفاعی بدن را تشکیل می دهد و سلول های ضدعفونت به نام “لیمفوسایت” را جابجا و سلول های مرده را از بافت ها تخلیه می کند.
نویسندگان این مقاله تحقیقی از آژانس بین المللی تحقیقات سرطان در فرانسه یافته های خود را در “کنفرانس بین المللی لیمفومای بدخیم” عرضه کردند.
براساس این مطالعه، خطر ابتلا به سرطان لیمفوما در میان زنانی که به طور مرتب از رنگ مو استفاده می کرده اند، در مقایسه با زنانی که پیش از سال ۱۹۸۰ هرگز موهایشان را رنگ نکرده بودند ۲۰ درصد افزایش یافت.
بنابه تخمین ها در حدود یک سوم زنان در اروپا و آمریکای شمالی، و همچنین ۱۰ درصد از مردان بالای ۴۰ سال، از نوعی رنگ مو استفاده می کنند.
پروفسور پائولو بوفتا از محققان این مطالعه گفت: “اطمینان بخش است که بدانیم رنگ هایی که در ۲۵ سال اخیر مورد استفاده بوده ظاهرا با ازدیاد خطر ابتلا به سرطان همراه نیست.”
وی افزود: “شاید هنوز نتوان در مورد ارتباط استفاده از رنگ های قدیمی تر به برخی موارد لیمفوما نتیجه گیری کرد، اما این شواهد در حال افزایش است.”
وی گفت مطالعه ای که چند هفته قبل در نشریه انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد نیز ارتباطی میان لیمفوما و رنگ موهای قدیمی تر پیدا کرده است.
با این حال مطالعه تازه علیرغم نگرانی های قبلی، هیچگونه ارتباطی میان رنگ مو و سرطان هایی چون سرطان مثانه و سینه پیدا نکرد.
چند توصیه در مورد استفاده از رنگمو
۱٫ رنگمو را روی پوست سر نمالید. اگر رنگمو روی پوست پخش شد، برای تمیز کردن آن از پودر بچه استفاده کنید.
۲٫ از رنگ کردن مو در زمان بارداری خودداری کنید. ترکیبات شیمیایی رنگمو آثار نامطلوبی بر جنین میگذارد.
۳٫ از رنگ کردن مداوم مو با درجات مختلف و رنگهای گوناگون بپرهیزید.
زنان هم طاس میشوند!
ریزش مو برای زنان معضل بزرگی است. با توجه به افزایش سالیانة مبتلایان به این عارضه، بررسیهای بیشتری در دست انجام است. بر اساس آمارهای جهانی، ۶/۰ درصد از زنان دچار ریزش مو هستند. طاسی در مردان پذیرفتنی است، حال آنکه در زنان نقص تلقی میشود. طاسی زمانی رخ میدهد که هیچ موی تازهای در پوست سر جانشین موهای ریخته شده نشود. عامل اصلی ایجاد طاسی وراثت است. کهولت، کاهش هورمونهای جنسی و کم شدن فعالیت غدد درونریز از دیگر عوامل مؤثر در ریزش مو بهشمار میروند. برای مثال، با ایجاد تغییرات هورمونی و یائسگی در زنان، تارهای موی سر نازک و موهای صورت زبر و خشن میشوند.
مصرف برخی داروها نیز ریزش مو و طاسی ایجاد میکند، مانند داروهای ضدسرطان، شیمیدرمانی، تنظیمکنندة فشار خون، آرامبخشها و قرصهای ضدبارداری. مصرف بیش از حد ویتامین آ و کمبود پروتئین و آهن در غذا از دیگر عوامل ریزش مو هستند. اضطراب، ترس از عمل جراحی، تب، عفونت، بیماریهای مزمن و بیماریهای غدة تیروئید نیز ممکن است موجب ریزش مو در سنین مختلف شوند.
شیوههای درمان طاسی بسیار متنوع و در افراد مختلف، متفاوت است. امروزه پرمصرفترین دارو برای درمان ریزش مو در امریکا «ماینوکسیدیل» است.
یک راهحل برای رفع خشکی موی سر:
ده درصد از مو را آب تشکیل میدهد. اگر از میزان رطوبت مو کاسته شود، مو بهطور طبیعی شروع به جذب آب میکند. داروهای مرطوبکننده به تنهایی نمیتوانند آب ازدسترفته را به موها بازگردانند. راهحل مناسب، استفاده از اسیدهای چرب طبیعی است.
یکی از بهترین و غنیترین گیاهان دارای اسیدهای چرب که میتواند رطوبت کافی را به موهای خشک بازگرداند زعفران است.
پوست سر بهطور طبیعی اسید چرب تولید میکند. شما نیز میتوانید با چند اقدام ساده اسیدهای چرب طبیعی ازدسترفته را به مو بازگردانید.
۱٫ چند قطره روغن زعفران را در کف دست بریزید و هر دو دست را به هم بمالید.
۲٫ کف دستها را به آرامی روی موهای خشک بمالید. در ابتدا نوک موهای خود را به این روغن آغشته کنید. مقدار چربیای که در موهای شما نفوذ خواهد کرد نامحسوس است، ولی تداوم این کار باعث بازگشت رطوبت ازدسترفته به موهای شما خواهد شد.
کدام رنگ برای موی شما مناسبتر است؟
رنگ کردن مو از گذشتههای دور متداول بوده است. یونانیان باستان از صابونهای زبر و بیرنگکننده و حنا برای تغییر رنگ موهای خود استفاده میکردند. چنین اقدامی در میان آنان نشانة شجاعت و شهامت تلقی میشد. رومیان رنگهای تیره را بیشتر میپسندیدند. آنها رنگ تیره را با جوشاندن پوست گردو و ترهفرنگی به دست میآوردند.
در دنیای مدرن نیز بازار رنگمو همچنان داغ است. بر اساس آمار، ۷۵ درصد از زنان امریکایی از رنگمو استفاده میکنند. در سال ۱۹۵۰، تنها ۷ درصد از زنان این کشور موهای خود را رنگ میکردند که آن هم برای پوشاندن موهای سفید بود.
در چند دهة پیش، عامة مردم از رنگمو استفاده نمیکردند و زنانِ با موهای رنگشده اسباب تمسخر سایرین بودند. این روزها مردان هم به تبعیت از زنان برای پوشاندن موهای سفید خود از رنگمو استفاده میکنند. اما انتخاب نوع رنگمو و فن استفاده از آن به موضوعی گیجکننده بدل شده است
آنتی اکسیدان ها
اکسیدانها موادی هستند که استحکام زیادی دارند و بهعنوان کاتالیزور عمل میکنند و به رنگ اجازه میدهند که بهطور مستمر بر روی مو باقی بماند. اکسیدانها قدرتهای مختلف دارند.
آنتی اکسیدان ها (تسریع کننده فرآیند شیمیایی در رنگ مو) :
پروکسید هیدروژن دارای استحکام زیادی می باشد. این عامل کاتالیزوری است که عکس العمل شیمیایی را فعال کرده و به رنگ اجازه می دهد تا بطور مستمر رنگ مو را تغییر دهد.
قدرت اکسیدان :
قدرت اکسیدان که به عنوان تسریع کننده فعالیت شیمیایی در رنگ مو بکار می رود با نتایج مورد نیاز و دلخواه شما و همچنین با تمایلات سازندگان رنگ ها تعیین می شود.
اکسیدان vol10: رنگ را فقط به طور جزئی باز می کند.
اکسیدان vol20 : قدرت بازکنندگی و روشن کنندگی بالابر روی موهای سفید.
اکسیدان vol30 : قدرت روشن کنندگی بالا با کمترین میزان رنگ .
اکسیدان Vol 10 رنگ را فقط بهطور جزئی باز میکند، اکسیدان Vol 20 قدرت بازکنندگی و روشن کنندگی بالاتری دارد و اکسیدان Vol 30 قدرت روشن کنندگی بسیار بالا را با کمترین میزان رنگ دارد. از آنجاییکه اکسیدانهای با درجه بالا میزان بیشتری از سولفور موهای شما را پاک میکند معمولاً توصیه میشود از اکسیدانهای با درجه کمتر از ۳۰ استفاده کنید. آمونیاک هم همین خطر را دارد.
آمونیاک مادهای است که معمولاً در رنگ موهای دائمی استفاده میشود و مانند تمام قلیاها تمایل به جداکردن کوتیکول دارد و به همین دلیل به رنگ اجازه میدهد تا به داخل مو نفوذ کند. اگر آمونیاک بهکار رفته بیش از حد تند باشد، پیوندهای سولفور مو بیش از اندازه جدا شده و در نتیجه مو سفت میشود و قطر و وزنش را از دست میدهد.
این دو اصطلاح را هم به خاطر بسپارید:
سطح رنگ مو:
منظور از<اول> یا سطح رنگ مو، درجه روشن کنندگی آن است. هر رنگی میتواند از رنگ روشنتر یا تیرهتر ساخته شود و با اضافه کردن یک رنگ تیره و یا روشن میتوان این درجه را تغییر داد. رنگ موها چه طبیعی و چه مصنوعی از درجه ۱ تا ۱۰ طبقهبندی میشوند. درجه ۱، نشان دهنده رنگ سیاه و درجه ۱۰ نشان دهنده روشنترین رنگ یعنی بلوند است.
تون:
منظور از تون، گرم یا سرد بودن رنگ است. رنگهای گرم (هایتلایتکنندهها)، قرمز، نارنجی و زرد هستند. خاکستری، آبی، سبز و بنفش هم رنگهای سرد را تشکیل میدهند.
تسریع کننده های سفید کننده:
می توانند برای افزایش قدرت و سرعت این فعل و انفعلات اضافه شوند. به دستورالعمل های سازندگان عمل نمایید. وجود تسریع کننده و رنگ فراوان های لایت خوبی روی مو نمی دهد، موهای سفید را خیلی کم پوشش می دهد و به درجه رنگ دلخواه نخواهید رسید و به سرعت هم ناپدید خواهد شد.
رنگ کردن موی” ۸۰ – ۱۰۰ % “سفید شده :
۱٫ اکسیدان با” Vol 20 یا ۳۰ ” را مستقیما بر روی موی سفید بگذارید.
۲٫ بگذارید به مدت ۵ تا ۷ دقیقه این اکسیدان بر روی مو بماند.
۳٫ پس از این مدت سرتان را بشویید و با حوله خوب خشک کنید.
۴٫ سپس رنگ را بر روی موها بگذارید.
این روش رنگ کردن برای موهای تقریبا یکدست سفید شده قدرت جذب موهای سفید را بالا برده و با نرم کردن لایه های کوتیکل رنگ، جذب مو می شود. این روش برای روشن کردن موها طراحی شده . اگر ۱۰ دقیقه یا کمی بیشتر بر روی مو بگذارید مو شروع به روشن شدن می کند.
از این روش برای موهایی که رنگ طبیعی در ریشه مو دارند اما بواسطه تابش خورشید روشن شده اند استفاده نکنید. بر روی موهای کوتاه و یا نرم هم استفاده نکنید . در این نوع مو، رنگ مو می تواند مستقیما گذاشته شود.
خانمهای باردار میتوانند مویشان را رنگ کنند؟
متا‡سفانه پاسخ آسان و صریحی برای این سوِال وجود ندارد. پوست کف سر بسیار جاذب است و هنگام رنگ کردن، مقدار کمی از مواد شیمیایی رنگ وارد جریان خون شما میشود. دانشمندان در مطالعات و آزمایشاتی که بر روی حیوانات انجام دادند، مواد شیمیایی مو را با ناقصالخلقه شدن نوزادان حیوانات مرتبط دانستند. البته این مسئله در مواقعی ایجاد شد که دفعات رنگ زدنها بسیار زیاد بود و موها به مدت طولانی در معرض رنگهای شیمیایی قرار گرفتند. در عین حال بر اساس مطالعاتی که تاکنون بر روی انسانها انجام شده، رنگ کردن مو هنگام بارداری مطمئن و بدون خطر است و هیچگونه آسیبی به جنین وارد نمیکند. اما واقعیت این است که هنوز تحقیقات پایان نیافته و جواب صددرصد مشخصی برای این سوِال وجود ندارد. بسیاری از پزشکان توصیه میکنند خانمهای باردار برای رنگ کردن موهایشان تا سه ماهه دوم یا سوم صبر کنند، چون سه ماهه اول زمان شکلگیری جنین و پیشرفت سلولهای اولیه جنین است. و جنبن بسیار حساس و آسیبپذیر است. در ضمن اگر شما باردار هستید، میتوانید به جای رنگ کردن کل موها از هایلایت کردن استفاده کنید زیرا هایلایت نیاز زیادی به رنگ و مواد شیمیایی ندارد و کمتر هم با پوست سر تماس دارد و در نتیجه پوست کف سر رنگی نمیشود. این روش میتواند تا حدی مطمئنتر از رنگکردن تمام موها باشد.
از رنگ کردن مو با درجات مختلف و رنگهای گوناگون بپرهیزید.
نوک موها به علت داشتن منفذ و خللهای بسیار زیاد معمولاً خوب رنگ نمیگیرد، برای رفع این مشکل، بهتر است همان رنگ مورد نظرتان و یا یک درجه تیرهتر را انتخاب کرده و بدون اکسیدان آن را روی نوک موها بگذارید و بعد موها را خشک کنید. سپس رنگها را طبق معمول روی مو بگذارید تا رنگ تثبیت شود.
در تابستان به علت تاثیرات مخرب خورشید و گرما، رنگ موها ثابت نمیماند بنابراین بهتر است که برای درست کردن خلل و فرج مو و نرم کردن آن از نرم کننده استفاده کنید.
موی بلوند در اثر مواد شیمیایی موجود در استخر شنا سبز میشود. برای رفع این مشکل از رنگهای گرم مانند قرمز یا طلائی استفاده کنید. البته شامپوهای براق کننده و شفاف کننده نیز ممکن است در رفع این مشکل موِثر باشند.
وقتی که یک رنگ با پایههای آبی به موی زرد یا طلائی زده شود، رنگ حاصل سبز میشود. با جانشین کردن یک رنگ با پایه` بنفش، رنگ طبیعیتری بدست خواهید آورد.
وقتی که بلوند، قرمز روشن کمرنگ شده و به نارنجی تبدیل میشود، مقداری رنگ طلائی، قرمز برای هایلایت کردن اضافه کنید.
وقتی که خطوط صورتی در موهای سفیدی که با قرمز رنگ شده پدیدار شد، برای پوشاندن آن به مقداری رنگ قهوهای طبیعی به همان درجه وتون و یا تیرهتر نیاز دارید.
وقتی که موی فعلیتان از رنگ مورد نظرتان تیرهتر است حتماً به یک دکلره کننده نیاز دارید تا رنگ قبلی را به سطح و درجه` برابر با رنگ انتخابی برساند و رنگ دلخواه شما بدست آید.
اگر مو بعد از استفاده از یک پاککننده رنگ مو، قرمزشد. برای خنثی کردن تون گرم ناخواستهای که ایجاد شده، میتوانید یک رنگ با تون یا زمینه` خاکستری و یا بنفش به آن اضافه کنید.
همیشه قبل از گذاشتن رنگ، موهایتان را خشک کنید زیرا رنگ موی مرطوب، رقیق شده و در نتیجه مطلوب بهدست نخواهد آمد.
در انتخاب رنگ مو ۵ عامل نقش دارند:
۱- رنگ پوست
۲- رنگ طبیعی مو
۳- رنگ چشم
۴- چاقی و لاغری شخص
۵- شخصیت فرد
رنگ موی سر شما می بایست مکمل رنـگ پـوستتان باشد. هیـچگـاه مـوی سـرتـان را بیش از ۳-۲ درجه از رنگ طبیعی خود روشنتر و یا تیره تر نکنید.
برای تشخیص رنگ سه عامل متفاوت دخیل میباشند که شامل:
۱- تن رنگ: گرمی و سردی رنگ را تعیین می کند. رنگهای گرم: قرمز – نارنجی – زرد و رنگهای سرد: آبی – سبز و بنفش میباشند.
۲- سطح رنگ: روشنی و تیرگی رنگ را تعیین میـکند کــه با افزایش رنگهای مشکی و سفید تغییر می یابد.
۳- ضریب اشباع رنگ: درجه غلظت و یا میزان رنگدانه های موجود را تعیین می کند.
TINT (ته رنگ): بـا افزودن رنگ سـفید بـه یـک رنـگ مشخص ته رنگهای آن رنگ تشکیل میگردد.
SHADE(سایه): با افزودن رنگ مشکی به یک رنگ مشخــص سایه های آن رنگ تشکیل میگردد.
کدام رنگ را انتخاب کنیم؟
۱- افراد با پوست تیره: رنگـهـای شـرابی، مسـی، شـاه بلوطی، فنـدقی، بـادامـی و آجری
۲- افراد با پوست روشن: بـلوند خاکـستـری یـا صدفی، قهوه ای مات، بـلونـد دودی و هایلایت آبی و یا قرمز
۳- افراد با پوستهای گندمگون و برنزه: شـیـری، گـل بـهـی، مسـی، کـرم نـخـودی، قهوه ای، فندقی و عسلی.
۴- افراد با پوستهای صورتی و سرخ: کرم گلی، زیتونی تیره و قهوه ای تیره.
۵- افراد با چشمهای آبی: آبی خاکستری، آبی تیره، قهوه ای و مشکی.
۶- افراد با چشمهای کهربایی: طلایی، فندقی، مسی و قهوه ای سوخته.
۷- رنگهای گرم برای: پوستهای تیره و گندمی و اشخاص لاغر.
۸- رنگهای سرد برای: پوستهای روشن و افراد چاق.
نکاتی در مورد مو و مو های رنگ شده
۱- بخاطر داشته باشید که موهای ظریف بدلیل داشـتـن لایـه کـوتیـکـول نازک تر زودتر از موهای ضخیم رنگ را بخود میگیرد.
۲- هرگاه پوستتان به رنگ مو آغشته شد میتوانید آن را با پودر بچه تمیز کنید.
۳- در آفتاب از کلاه، روسری و محصولات ضد آفتاب استفاده کنید تا از بـی رنـگ شدن و خشکی موهایتان جلوگیری کرده باشید.
۴- شامپو زدن خشن سبب خارج شدن رنگ و خشکی موی سرتان می گردد. بنابراین سر خود را با شامپوهای ویژه موهای رنگ شده با ملایمت شستشو دهید.از کاندیشنر و تقویت کننده ها استفاده کنید تا رطوبت موهایتان حفظ گردد.
۵- هنگام خشک کردن موهایتان با هوله این کار را با ملایمت انجام دهیـد تـا مـوهـایتان آسیب نبینند.
۶- هنگامیکه موهایتان هنوز خیس میباشند آنها را برس نکشید و بجای آن از یک شانه استفاده کنید.
۷- هنگام استفاده از سشوار موها را زیاد خشک نکنید.زمانی که هنوز مقداری رطوبت دارند آنها را رها کنید. با این کار از ایجاد الکتریسیته ساکن جلوگیری خواهید کرد.
۸- پـیش از وارد شدن در آب اسـتخر مـوهای خود را با آب بـدون کلر شسـتشو داده و از کلاه ویژه شنا نیز استفاده کنید.
محققان و متخصصان امراض پوستی اعلام کردهاند میزان آلرژی و حساسیت ناشی از مصرف رنگ مو در مصرفکنندگان رو به افزایش است و این رقم نسبت به چند سال گذشته، دو برابر شده است.
بر اساس بررسیهای انجام شده، کاهش سن مصرف کنندگان و افزایش علاقه به رنگ کردن موها از عواملی است که باعث بروز این مشکل (افزایش حساسیتهای پوستی) می شود. بر اساس تحقیقاتی که سال ۱۹۹۲ در ژاپن با مطالعه و بررسی سن مصرفکنندگان و میزان استفاده از لوازم رنگ مو انجام شد، مشخص شد ۱۳ درصد دختران دبیرستانی، ۶ درصد زنان و ۲ درصد مردان ۲۰ تا ۳۰ ساله از محصولات رنگ کردن مو استفاده میکنند.
اما فقط چند سال بعد، نتایج تحقیق مشابهی در سال ۲۰۰۱ در این کشور، باعث تعجب و نگرانی متخصصان امراض پوستی شد که نشان می داد ۴۱ درصد از دختران دبیرستانی، ۸۵ درصد زنان و ۳۳ درصد مردان ۲۰ تا ۳۰ ساله از این محصولات استفاده میکنند.
تحقیق دیگری در دانمارک بر روی ۴ هزار فرد بزرگسال، حکایت از آمار ۱۸درصدی مردان و ۷۵ درصدی زنان مصرف کننده رنگ مو و مواد آرایشی مشابه داشت که بیش از ۵ درصد آنان تا کنون حداقل یکبار دچار حساسیتها و سایر مشکلات پوستی شدهاند.
نکته جالب توجه در مورد افرادی که در اثر رنگ مو دچار حساسیت یا مشکلات دیگر می شوند، این است که فقط ۱۵درصد این افراد برای معالجه به مراکز درمانی مراجعه کردهاند.
یکی دیگر از اتفاقاتی که باعث شد توجه محققان به تاثیرات رنگ مو و مضرات آن جلب شود، اتفاقی است که سال گذشته رخ داد؛ اکتبر سال ۲۰۰۶، گزارشی از حساسیت پوستی در ۸ نوجوان ۱۲ تا ۱۵ ساله در کوپنهاگ به دست مسوولان رسید. تاثیر رنگ مو روی ۵ نفر از این نوجوانان به قدری شدید بود که در بیمارستان بستری شدند و یکی از آنها نیز تحت مراقبت ویژه قرار گرفت.
اما دلیل بروز چنین مشکلی حین رنگ کردن موها، مربوط به مادهای به نام «پارافنیلن دیامین» است که در ترکیبات رنگ مو وجود دارد. این ماده در اثر استفادهی طولانی مدت و مداوم از محصولات رنگکردن مو، باعث ایجاد حساسیتهای پوستی میشود و گاهی این آسیبهای پوستی به حدی شدید است که میتواند فرد را راهی بیمارستان کند.
پارافنیلن دیامین همان «PPD» است که روی بستهبندی دو سوم رنگ موها نوشته شده و نوع حساسیتی که در استفاده از رنگ موی حاوی این ماده ایجاد میشود، به صورت تاول روی پوست صورت، به خصوص درناحیه خط رویش موها، بروز میکند.
PPD مادهای است که باعث آسیبهای جدی به پوست میشود و به همین دلیل در قرن ۲۰ میلادی ، به دلیل افزایش این مشکل، مصرف این ماده در ترکیبات آرایشی مو در کشورهای آلمان، سوئد و فرانسه ممنوع شد.
بر اساس تحقیقی که توسط متخصصان امراض پوستی در لندن انجام شده، مشخص شد واکنش منفی پوست نسبت به PPD نه تنها در لندن، بلکه در تمام کشورهای جهان رو به افزایش است و آمار گزارش شده از میزان حساسیت به این ماده در شش سال گذشته، دو برابر شده و به ۱/۷ درصد رسیده است و با اینکه خطرات ناشی از مصرف این ماده به اثبات رسیده است، اما بسیاری از کارخانههای تولیدکننده محصولات مختلف رنگ مو، نسبت به این موضوع بیتوجه هستند و روی بستهبندی این محصولات، هیچ هشداری نسبت به عواقب استفاده از این مواد درج نمیکنند.
البته این مشکلات فقط برای گروه سنی جوانان پیش نمیآید و کودکان زیادی تا کنون با این مشکل دست پنجه نرم کردهاند؛ بسیاری از کودکان تحت شرایطی خاص، مجبور به رنگ کردن موهای خود میشوند. البته نه اینکه فکر کنید، موهای آنها را با ضرب و زور، رنگ میکنند، نه! اما در آیین و رسوم خاصی که در برخی کشورها برگزار میشود، موی کودکان شرکتکننده در مراسم را رنگ میکنند و همین امر میتواند باعث بروز حساسیتهای پوستی در کودکان شود.
البته در حال حاضر، مقدار مشخصی PPD برای استفاده در رنگ موها و سایر محصولات اینچنینی، از سوی اتحادیه اروپا تعیین شده است و بر این اساس تولیدگنندگان این لوازم آرایشی مجازند حداکثر تا ۶ درصد از PPD در تهیه مواد آرایشی استفاده کنند.
اگر شما جزء کسانی هستید که رنگ مو مصرف نمی کنید، از دردسرهای ناشی از مصرف رنگ مو هم در امان هستید؛ در غیر این صورت دست کم توصیه های ایمنی را جدی بگیرید! تست کردن رنگ مو روی قسمت کوچکی از پوست دست (۴۸ ساعت قبل از رنگ کردن موها)، میتواند از هرگونه اتفاق ناگواری در این زمینه جلوگیری کند.
بی رنگ کننده ها چگونه عمل می کنند؟
بی رنگ کننده ها با ملانین موجود در مو واکنش داده ورنگ مو را در یک واکنش غیر قابل بازگشت از بین می برند.در واقع مولکولهای ملانین را اکسید می کنند.
البته ملا نین در مو باقی می ماند ولی مولکولهای آن پس از اکسید شدن دیگر رنگی ندارند. پس از استفاده از مواد بی رنگ کننده( دکلره) موهای شما به رنگ زرد کم رنگ در می آید که این به دلیل مولکولهای پروتئینی سازنده مو به نام کراتین می باشد. رنگ طبیعی کراتین زرد کم رنگ است.بی رنگ کننده ها با رنگ دانه یو ملانین خیلی بهتر وسریعتر از فائو ملانین واکنش می دهند. به همین دلیل رنگ باقیمانده مایل به طلایی یا قرمز رنگ می شود.بی رنگ کننده در واقع پر اکسید حل شده در یک حلال قلیایی است که این حلال محور مو را باز می کند تا پر اکسید با ملانین مو واکنش دهد.